25 vragen die je zeker krijgt op je sollicitatiegesprek
16/11/2019
Sommige vragen komen letterlijk in elk jobinterview terug, en daar kan je je dus perfect op voorbereiden. Heb jij een antwoord klaar bij volgende klassiekers?
1. Vertel eens iets over uzelf
De klassieker der klassiekers! Wie bij deze vraag met de mond vol tanden staat, kan maar beter meteen zijn biezen pakken. Ze wordt namelijk gesteld om nerveuze sollicitanten – en dat zijn we allemaal als het erop aankomt – op hun gemak te stellen. Toch is het niet de bedoeling dat je bij deze vraag meteen je hele leven gaat samenvatten. Het beste is om te beginnen met je naam en misschien je woonplaats. Daarna vertelt je iets over de keuzes die je tot dusver hebt gemaakt in je leven. Het ligt voor de hand om te vermelden welke studierichting je hebt gekozen, en welke professionele ervaring je hebt opgedaan. Ook studentenjobs vallen onder die noemer, net als eventuele stages en interimwerk. Eventueel kan je al verwijzen naar de redenen waarom je de job zo graag wil, maar hou het kort. Als de interviewer op dit moment al meer wil weten, zal hij of zij dat ongetwijfeld aangeven. Let op de lichaamstaal van je gesprekspartner en geef hem de kans om ook iets te zeggen. Veel mensen gaan ratelen als ze nerveus zijn, maar die valstrik ga jij zeker ontwijken.
2. Wat zijn uw sterkste punten?
Ook deze vraag hebben de meeste sollicitanten min of meer voorbereid. De man of vrouw die voor je zit wil hiermee nagaan of je jezelf en je professionele kwaliteiten goed kan inschatten. Som vooral de kwaliteiten op die je van pas zullen komen bij het uitoefenen van de functie waar je voor solliciteert, en zorg er altijd voor dat je voorbeelden kan geven. Als jij bijvoorbeeld zegt dat je een geweldige teamplayer bent die goed kan luisteren, is het handig als je erbij kan vertellen dat je jarenlang vrijwilligerswerk hebt gedaan. Andere eigenschappen waar je mee kan uitpakken: enthousiasme, betrouwbaarheid en contactvaardigheid.
3. Hebt u ook zwakke punten?
Deze vraag is zo’n beetje de evil twin van de vorige. Wees eerlijk, zoals altijd bij een sollicitatiegesprek, maar geef ook geen zaken prijs die in je nadeel kunnen werken. Noem dus een paar mindere eigenschappen op die een glanzende carrière niet in de weg staan. Je mag er zeker ook een paar hebbelijkheden aan toevoegen die eigenlijk positief zijn, zoals perfectionisme of overdreven bescheidenheid. Het komt er bij deze vraag op aan dat je jezelf bloot durft geven, en dat doe je dan ook. Het kan meestal geen kwaad om te bekennen dat je soms onzeker bent in een nieuwe omgeving, of dat je je ergert aan gemakzuchtige medemensen. De interviewer onthoudt als je het goed brengt dat je de gedrevenheid zelf bent. Ook hier hou je best een paar treffende voorbeelden uit je studietijd of van de studentenjobs bij de hand.
4. Hoe komt het dat u op sommige vakken zwak hebt gepresteerd in uw laatste jaar?
De duimschroeven worden al een beetje aangedraaid, maar jij blijft ijzig kalm. Je had deze vraag namelijk verwacht, en je hebt het perfecte antwoord klaar. Als je het druk had met andere activiteiten die op je curriculum prijken, vertel je simpelweg dat de studentenvereniging of de scoutsgroep waar je leiding geeft in de nood zaten. Dat geeft je meteen de gelegenheid om uit te leggen dat je op die manier een pak nuttige ervaring hebt opgedaan. Je verhaal een positieve draai geven is altijd een mogelijkheid, zelfs als je het eigenlijk te druk had met feesten in je favoriete studentenstad. Je hebt namelijk alles op alles gezet om je diploma te halen, want je vindt het belangrijk om af te maken waar je aan begint. Je bent een doorzetter, die niet opgeeft als het moeilijk wordt. Je gesprekspartner wil in de eerste plaats weten of je eerlijk antwoordt op een potentieel pijnlijke vraag, en daar ga jij zonder problemen in slagen.
5. Hoe komt het dat u al zo lang op zoek bent naar een job?
Niet elke rekruteerder is een katje om zonder handschoenen aan te pakken, en dus zit er soms een echt lastige vraag bij. Opnieuw is het belangrijk dat je vóór alles de rust bewaart. Het is bijvoorbeeld geen schande om toe te geven dat je de afgelopen maanden druk gesolliciteerd hebt, maar dat je een paar keer bent gestrand in de laatste selectieronde. Nu komt het eropaan om duidelijk te maken dat je zeker niet hebt stilgezeten sinds het afronden van je studies. Ook je netwerk uitbreiden via professionals met dezelfde interesse op LinkedIn of een andere netwerksite is zeker het vermelden waard. De meeste werkgevers zijn erg gecharmeerd door jonge professionals die tijdens het zoeken naar een job interimwerk doen of zich op een andere manier nuttig maken. Jij bent pas echt gelukkig als je van ’s morgens vroeg tot ’s avonds laat aan de slag kan zijn: dat is het beeld dat je wil achterlaten. Doe je geen van die dingen? Dan is het absoluut nog niet te laat om ermee te beginnen, het liefst vandaag nog. Verzin vooral geen uitvluchten voor jezelf, want een ervaren interviewer doorprikt dat soort excuses meteen.
6. Zou u zichzelf creatief noemen?
Als het belangrijk is om innovatief uit de hoek te komen in de job waar je naar hengelt, kan je een vraag van die aard verwachten. Het spreekt voor zichzelf dat jij een creativo bent, maar dat moet natuurlijk ook blijken uit de voorbeelden die je geeft. Kijk eens wat verder dan je neus lang is voor inspiratie. Je hobby’s zijn het ideale terrein om een paar goeie voorbeelden te halen, maar laat ook uitschijnen dat je een groot liefhebber van vernieuwing bent. Veel werkgevers gooien het roer graag eens om, en dan is het goed om te weten dat jij daar de voordelen van zal inzien. No way dat jij je – zoals veel werknemers- gaat verzetten tegen elke verandering!
7. Hoe stelt u zich de functie voor?
Het is duidelijk niet de bedoeling dat je bij deze vraag bewijst dat je de jobadvertentie van buiten hebt geleerd. Laat vooral merken dat je niet over één nacht ijs bent gegaan bij je voorbereiding en geef je persoonlijke visie op wat er echt van je verlangd zal worden als jij de job krijgt. Toon je realistisch, maar wees niet bang om te laten merken hoeveel goesting je hebt om eraan te beginnen. Als je hier veel inzicht toont, heb je ongetwijfeld al een streepje voor op je concurrenten.
8. Waarom moeten we u uitkiezen voor deze job en geen andere kandidaat?
Dit is geen vraag om lang over na te denken. Grijp deze gelegenheid aan om al je troeven in de strijd te gooien. Behalve je professionele deskundigheid mag je daarbij ook karakteriële punten in de strijd werpen. In de eerste plaats ben je loyaal en betrouwbaar, en verder weet je verdomd goed wat het betekent om hard te werken. Illustreer ook hier met een voorbeeld als daar tijd voor is. Let altijd op de reacties van de interviewer: als hij ongeduldig wordt, heeft hij waarschijnlijk nog twintig vragen in petto. De logische conclusie van je verhaal is uiteraard dat de werkgever wel gek zou zijn om zo’n gemotiveerde kandidaat te laten schieten. Te veel bescheidenheid is in dit geval niet nodig. Probeer jezelf te verkopen zonder te overdrijven.
9. Vindt u niet dat u te jong bent voor deze baan?
Niet iedereen vindt dit een eerlijke vraag, maar dit is geen moment om bij de minste aanleiding te gaan dwarsliggen. Bovendien speelt deze vraag in jouw voordeel. Als de interviewer je kandidatuur niet de moeite vond, had hij of zij je natuurlijk niet uitgenodigd. Er is dus al interesse. Nu is het aan jou om de voordelen van je prille leeftijd maximaal in de verf te zetten. Lach dus je charmantste glimlach en leg rustig uit dat je genoeg pijlen op je boog hebt. Je bent niet alleen bijzonder flexibel als het om de werkomstandigheden gaat, je hebt ook het enthousiasme van een jonge hond die helemaal klaar is om zijn tanden in deze job te zetten. Het is zeker niet verkeerd om enige geldingsdrang te tonen: je wil bewijzen – voor jezelf in de eerste plaats – dat je een uitdagende baan zoals deze aankan. En je staat volledig achter de missie van je werkgever, waarmee je meteen aangeeft dat je van plan bent om lang te blijven. Je kan trouwens ook hardop zeggen dat je van nature geen jobhopper bent.
10. Waarom wilt u bij dit bedrijf aan de slag?
Dit is je kans om te laten zien dat je niet zomaar even langs de website bent gesurft, maar écht interesse hebt in het bedrijf of de instelling. Diepgaander zoekwerk levert allicht informatie op over concrete projecten waar het bedrijf bij betrokken was, en daar kun jij handig op inpikken. Vertel de rekruteerder waarom hun werk jou inspireert, en leg zo mogelijk de nadruk op geplande projecten. Ook de reputatie van een werkgever speelt een rol, en het is zeker niet overdreven om te vermelden dat hun goede naam je heeft aangetrokken. Laat duidelijk merken dat je de sector kent, en zeg maar eerlijk dat het voor jou een droomjob is.
11. Kan u iets meer vertellen over de trends in ons vakgebied?
Als de job echt jouw dada is, mag deze vraag geen probleem zijn. Je hebt na je studies ongetwijfeld in de gaten gehouden hoe je vakgebied evolueert, en je hebt hopelijk ook het nodige opzoekwerk gedaan via blogs en gespecialiseerde websites. Als je op dit punt blokkeert, zal een werkgever nogal snel concluderen dat je motivatie niet honderd procent is. Hoe meer technische kennis er van je verwacht wordt, hoe zwaarder deze vraag doorweegt bij het opmaken van de eindbalans. Laat je dus niet verrassen!
12. Hebt u relevante ervaring?
Ook mensen die pas zijn afgestudeerd, hebben dikwijls al wat meer troeven dan hun diploma alleen. Het is dus helemaal niet zo gek om deze vraag aan een starter te stellen. Reageer dus niet verontwaardigd, maar ga in op de punten die in jouw voordeel spelen. Dat kan een hobby zijn die in het verlengde van de job ligt, een geslaagde stage of een eindwerk in dezelfde branche. Je werk als jobstudent in een soortgelijke functie moet je uiteraard ook vermelden. Probeer in elk geval met een paar trefzeker gekozen voorbeelden te illustreren hoe leergierig je bent. De boodschap moet in elk geval zijn dat je met een minimale inwerktijd zal kunnen meedraaien op de werkvloer.
13. Welke elementen spraken u aan in deze vacature?
Ook bij deze vraag ga je niet zonder meer de onderdelen van de vacature af. Je inzicht in de reële inhoud van deze droombaan (zie eerder) moet bij deze vraag in verband worden gebracht met jouw kwaliteiten. Je persoonlijkheid, karakter en interesses sluiten perfect aan bij de eisen die aan je gesteld zullen worden. Je staat stevig in je schoenen, bent klaar om morgen al mee te draaien op de werkvloer en je geeft nooit op. Je zou niet de eerste sollicitant zijn die over deze lastige vraag struikelt, maar dat zal jou niet overkomen.
14. Ziet u ook mindere kanten aan deze baan?
Hiermee peilt de rekruteerder naar je inzicht en je zin voor realisme. Als je echt al weken wakker ligt van deze sollicitatie, heb je vanzelfsprekend al een paar minpuntjes ontdekt. Wie eerlijk is, geeft dat ook zonder problemen toe. Het is nu eenmaal geen pretje om elke dag drie uur op trein en bus te zitten of zelfs om wat minder te verdienen dan je had gehoopt. Wind er geen doekjes om. Dat je er desondanks alles voor over het om deze job te bemachtigen – dat blijkt uit je degelijke voorbereiding – zegt veel over je wilskracht. Zeg er maar rustig bij dat de minpunten in het niets vallen in vergelijking met wat de job je zou opleveren.
15. Heeft u nog voor andere functies uw kandidatuur gesteld?
Ja, dat heb je. Het is in principe niet nodig om in detail te treden, maar je kan wel uitleggen voor welke functies je ook nog solliciteert. Het zou niet in je voordeel zijn om toe te geven dat al je hoop op deze ene kans is gevestigd, want daarmee plaats je jezelf in een uiterst kwetsbare positie. Een goede kandidaat geeft eerder de indruk dat meerdere werkgevers interesse tonen, al was het maar om zijn marktwaarde op peil te houden. Als je er in alle oprechtheid aan kan toevoegen dat je nog niet eerder zo’n goed gevoel hebt gehad tijdens een sollicitatiegesprek, is dat mooi meegenomen.
16. Komen mensen gemakkelijk naar u toe met hun problemen?
De rekruteerder kan je net zo goed vragen of je een teamplayer bent – een van de vele buzzwords uit de HR-sector. In de praktijk wil hij vooral weten of je je gemakkelijk aanpast aan een nieuwe situatie en of je bekend staat als een goede vriend of vriendin. Sociale mensen zijn over het algemeen gemakkelijker in te passen in een bestaande ploeg, zeker als ze ook nog eens in staat zijn om aandachtig te luisteren. Mensen die vlot in de omgang zijn, hebben hier een streepje voor. Toch is het niet verkeerd om eraan toe te voegen dat je wel graag een beetje afstand houdt van collega’s. Zeker bij dit genre vragen zal de interviewer ook op je lichaamstaal letten.
17. Kunt u omgaan met conflicten op de werkvloer?
Je doet er goed aan om niet al te eerlijk zijn als je de neiging bent om bij de minste aanvaring gillend het gebouw uit te rennen. In alle andere gevallen mag je zonder omwegen vertellen hoe je gewoonlijk reageert als er ruzie wordt gemaakt. Ben je een geboren verzoener die de partijen met zachte hand naar een compromis leidt, of blijf je liever aan de zijlijn staan tot het stof is neergedaald? Uiteindelijk mag er van iedereen op de werkvloer professioneel gedrag worden verwacht, en het staat je vrij om je al dan niet in het strijdgewoel te mengen.
18. Wat verwacht u op het vlak van verloning?
Als je zeker van je stuk bent, kan je met de nodige voorzichtigheid een getal noemen, maar in alle andere gevallen doe je er beter aan de vraag wat te omzeilen. Je wil jezelf namelijk niet uit de markt prijzen, maar je wil evenmin keihard werken voor een absurd laag loon. Vraag rustig wat iemand met jouw profiel gewoonlijk verdient..In de meeste gevallen beslist de interviewer niet over het loon, maar is het eerder de bedoeling om jou uit je tent te lokken.
19. Kan u omgaan met kritiek?
Ook dit is weer een vraag die in de eerste plaats naar je eerlijkheid peilt. Niemand staat te juichen als hij kritiek krijgt, maar toch gaan mensen heel verschillend om met tegenkanting. Sommigen kruipen in hun schulp, maar je hebt ook geboren boeddhisten die alles met de glimlach verteren en kritiek opvatten als een kans om iets te leren. Misschien ben je wel een binnenvetter, die alle opmerkingen schijnbaar zonder morren slikt, maar daar inwendig gefrustreerd over raakt. Vertel gewoon met de nodige nuances over hoe je meestal omgaat met kritiek Je eerlijkheid getuigt van zelfkennis, maar het is een goed idee om er bij te zeggen dat je kritiek op de meest positieve manier probeert op te vatten.
20. Bent u stressbestendig?
Het is niet erg waarschijn lijk dat je op deze vraag spontaan ‘nee’ zal zeggen. Het zal dus aankomen op je overtuigingskracht. Tijdens je voorbereiding kan je je dus maar beter een aantal situaties voor de geest halen waarin je onder druk stond. Dat kan over examenperiodes tijdens je studies gaan, maar net zo goed over deadlines tijdens je stage of een studentenjob. Ga bij jezelf na hoe je in die situaties reageerde: begin je pas echt efficiënt te werken met het mes op de keel, ben je een baken van rust in hectische tijden of heb je in zulke situaties nood aan sturing van een collega met ervaring? Liegen is zoals altijd uit den boze, maar met een goede voorbereiding is het mogelijk om de waarheid zo positief mogelijk voor te stellen.
21. Bent u bereid overuren te maken?
Elke rekruteerder zal beseffen dat je als starter tot veel bereid bent om een eerste job te krijgen. Misschien is het dus aangewezen om bij deze vraag te laten zien dat je wel degelijk een ruggengraat hebt. Je kan dus aangeven dat je zeker bereid bent om over te werken als dat echt nodig is, bijvoorbeeld om een project tijdig af te werken. Aan de andere kant vind je het belangrijk om je vrije tijd ten volle te kunnen benutten. Als je daar veel belang aan hecht, kan je voorzichtig vragen of het de gewoonte is om langer door te werken. In sommige bedrijven is het namelijk not done om klokslag vijf uur je jas aan te trekken. Je flexibel opstellen is een must -dat verwacht elke werkgever van een starter- maar er zijn altijd grenzen. Het is tenslotte niet de bedoeling dat je na een jaar of drie totaal uitgewrongen in de touwen hangt. Een variant op deze vraag is of je bereid bent om werk mee naar huis te nemen. Laat weten dat je altijd klaarstaat om het team uit de brand te helpen, maar binnen de grenzen van het redelijke.
22. Wat motiveert u?
Begin in geen geval over het geld dat je hoopt te verdienen met je nieuwe functie, zó eerlijk moet je nu ook weer niet zijn. Als geld je enige motivatie is, zal je het wellicht niet lang volhouden in je nieuwe job. Het komt een stuk positiever over als je kracht put uit het besef dat je een taak succesvol hebt afgewerkt. Heel wat mensen worden ook gemotiveerd door feedback van hun directe overste. Omdat je als starter waarschijnlijk nooit fulltime hebt gewerkt, kan je alleen voorbeelden uit andere situaties aanhalen. Maar je hebt je zonder twijfel wel eens afgevraagd waarom je voor die ene docent of leerkracht door het vuur wilde gaan.
23. Waar zou u binnen vijf jaar willen staan?
Je potentiële werkgever wil graag weten welk vlees hij in de kuip heeft, en daar hoort ook je ambitieniveau bij. Niemand neemt graag een jonge snaak in dienst die de job alleen maar ziet als een springplank naar iets beters, want die zijn in een mum van tijd ook weer weg. Verzeker de rekruteerder dus dat je de kans wil krijgen om uit te groeien tot een vaste waarde binnen het bedrijf. Voor jou is het belangrijker om je professionele kennis te kunnen uitbreiden dan om een hogere functie te krijgen. Het moet duidelijk zijn dat ze een loyale kracht aan je zullen hebben, die wil bewijzen dat hij een betere functie waard is.
24. Hebt u nog vragen?
Ook een oerklassieke vraag, maar niet zo onschuldig als ze klinkt. Op deze vraag volgt nogal vaak een lange stilte en veel euhs, maar niet bij jou. Jij weet namelijk alles over het bedrijf en over de functie, en dus heb je een paar concrete vragen in je mouw. Daaruit moet vooral blijken hoe enthousiast je bent, klaar om morgen te beginnen als dat kan. Wie geen vragen heeft, geeft niet bepaald een geïnteresseerde indruk. Met een paar doordachte vragen kan je echt in positieve zin opvallen, dus grijp je kans. Vraag bijvoorbeeld of het bedrijf al gebruikmaakt van de nieuwste software – want die heb jij al onder de knie. Het is ook niet verkeerd om meer details te vragen over het takenpakket dat je zou toegespeeld krijgen of om even door te bomen over de bedrijfscultuur. Ook een goeie vraag: welke mogelijkheden biedt het bedrijf om aanvullende opleidingen te volgen?
25. Magdawel?
In principe moet je alles in het werk stellen om de vragen van een potentiële werkgever te beantwoorden, maar er zijn wel degelijk uitzonderingen. Zo is het bijvoorbeeld illegaal om een vrouw te vragen of ze zwanger is of plannen heeft om een gezin te stichten. Toch gebeurt dat vaak via een omweg. In dezelfde categorie vallen vragen over je geloofsovertuiging, seksuele voorkeur, etnische afkomst en eventueel lidmaatschap van een vakbond. Een ontwijkend antwoord zal echter vaak worden opgevat als een bevestiging, en zo haalt de werkgever alsnog zijn slag thuis. Kies dus eerder voor een kwinkslag, of stel een wedervraag waaruit blijkt dat je zulke vragen niet had verwacht. Vraag desnoods bedenktijd en stel voor om in een volgend gesprek op die vraag terug te komen.