Permanent thuiswerken: de toekomst?

Bedrijven hebben de laatste weken hemel en aarde bewogen om hun medewerkers weer op de werkvloer te krijgen: ontsmettende handgels bij de ingang, gratis mondmaskers, koortsthermometers, deurklinken ‘handenvrij’, plexiglas tussen de werkplekken, afgesloten keukenzones en dies meer. De vraag die meer prangend is dan ooit: hoeveel tijd en middelen moeten we eigenlijk nog besteden om mensen van negen tot vijf op kantoor te hebben? Het kantelpunt lijkt alvast dichterbij dan ooit. Maar, dat vereist uiteraard durf en visie van alle betrokken partijen. Je baas voorop.

Probeer je de machinatie even in te beelden die nodig is opdat je iedere dag op je kantoorstoel kan neerploffen en aan de slag gaan. Bedrijfswagens, files, maat(mantel)pakken, leasegebouwen, infrastructuurvoorzieningen, … Het kantoorleven is ondertussen, jawel, tweehonderd jaar oud. De houdbaarheidsdatum ervan is dan ook ruimschoots overschreden. In de kenniseconomie is het zelfs een regelrecht anachronisme.

Gekluisterd aan het scherm

Even wat cijfermateriaal: tussen 2003 en 2018 namen in België vooral de dienstensectoren aan belang toe. De tertiairisering van de economie zette zich steeds sterker door. Toppers zijn de informatie- en informaticadiensten (+106%), de administratieve en ondersteunende diensten (+93%) en de maatschappelijke diensten (+69%). Aan de andere kant zijn er de bedrijfstakken met een sterke terugloop van werkgelegenheid. Textiel en confectie (-55%), productie van informatica-, elektronische en optische producten (-43%) en in de transportmiddelen (-44%). Kortom, we maken quasi niets meer, we zijn met zijn allen gekluisterd aan computerschermen.

Tredmolen

De hamvraag die we ons in die optiek dan ook dringend moeten stellen: kunnen we dat niet beter op de thuiswerkplek doen? Henry Ford draait zich alvast om in zijn graf. Het kantoor zoals het ooit werd bedacht, heeft immers dezelfde objectieven als die die Ford ooit vooropstelde: mensen in een gecontroleerde omgeving repetitieve taken laten uitvoeren terwijl achter de schermen regelmatig iemand aan de touwtjes trekt om de efficiëntie en rentabiliteit bij te sturen. Het kantoor als tredmolen.

Tipping point

De druk om van het traditionele kantoormodel af te stappen, wordt ondertussen groter. Het tipping point van kantoor- naar thuiswerk lijkt met rasse schreden dichterbij te komen. Ondertussen zijn er een aantal decision makers die het voortouw nemen. Twitterbaas Jack Dorsey heeft zijn werknemers verteld dat ze voortaan gewoon permanent thuis kunnen blijven werken als ze dat willen. Deutsche Bank deed een onderzoek bij de eigen werknemers. De meerderheid gaf te kennen te willen kiezen voor thuiswerk. Onderzoek aan de Universiteit van Chicago toont bovendien aan dat in globo bijna 40% van alle jobs van thuis kan gebeuren. Voor specifieke sectoren als ICT, ondersteunende diensten en creatieve sectoren stijgt dat percentage zelfs makkelijk boven de 50%.

Heel wat voordelen

Er zijn alvast heel wat voordelen aan thuiswerk. Volgens onderzoekers aan de universiteit van Stanford zijn thuiswerkers productiever (tot bijna 15% in vergelijking met de productiviteit op kantoor), werken ze dagelijks langer dan op kantoor en zijn ze meer gefocust. Wel zou creativiteit en motivatie erbij inschieten. Dat lijkt vreemd gezien ze op de thuiswerkplek wel langer aan de slag zijn. Wordt vervolgd.

Pascal Dewulf