Robots helpen mee in de productie

Is het jou ook opgevallen dat er de jongste tijd alarmerende berichten verschijnen over het feit dat robots het komende decennium in steeds meer domeinen menselijke arbeid zullen vervangen?

Wordt het daardoor voor jongeren nog moeilijker om een job te vinden? Of kan de keuze voor STEM-studierichtingen (Science, Technology, Engineering Mathematics) alsnog voor enig tegengewicht zorgen?

Is het jou ook opgevallen dat er de jongste tijd alarmerende berichten verschijnen over het feit dat robots het komende decennium in steeds meer domeinen menselijke arbeid zullen vervangen? Wordt het daardoor voor jongeren nog moeilijker om een job te vinden? Of kan de keuze voor STEM-studierichtingen (Science, Technology, Engineering Mathematics) alsnog voor enig tegengewicht zorgen?

Forse investeringen in robotica
Recent hebben diverse topbedrijven forse investeringen gedaan in robotica. Zo nam Amazon het bedrijf Kiva Systems over, terwijl Google bekend maakte dat het investeert in de ontwikkeling van auto’s die zonder chauffeur kunnen rijden. En Foxconn, de grootste producent ter wereld van elektronische componenten en producten, wil de komende drie tot vijf jaar zowat 1 miljoen robots inschakelen om zijn werknemers zo de kans te bieden minder routineuze taken achter zich te laten en zich toe te leggen op opdrachten met meer toegevoegde waarde. En terwijl Kodak op het einde van de jaren tachtig nog zowat 150.000 mensen op de loonlijst had staan, ging het bedrijf nog niet zo lang geleden failliet en werd Instagram, een bedrijf met minder dan twintig werknemers, voor 1 miljard dollar overgenomen. Deze ontwikkelingen moeten in ieder geval ook de Vlaamse industrie aanzetten om na te denken over wat de toekomst in petto heeft om vervolgens gepaste acties te plannen.

Geen reden tot paniek op lange termijn
Volgens een recent artikel van The Economist is dat echter geen reden tot paniek: terwijl één drie Amerikanen honderd jaar geleden nog werkzaam was in de landbouw, zijn die miljoenen boeren uiteindelijk kunnen overschakelen op andere en beter betaalde jobs in een steeds complexere maatschappij. Hetzelfde geldt voor onder meer typistes en reisagenten die de voorbije dertig jaar hun job verloren.

Op termijn, zo luidt de conclusie van The Economist, zorgen technologische revoluties zoals deze die we nu meemaken, dus voor nieuwe jobs, nieuwe producten en hogere lonen, maar dat belet niet dat er op korte termijn forse economische turbulentie kan door ontstaan, omdat met name de jobs van lager geschoolden fors onder druk komen staan, zoals ook is gebleken ten tijde van de industriële revolutie. Chauffeurs, schoonmakers, fabrieksarbeiders zijn maar enkele beroepsgroepen die volgens het blad op korte termijn moeten vrezen voor hun job. McKinsey Global voorspelde enige tijd geleden dat tegen 2030 de helft van de huidige jobs zullen verdwijnen als gevolg van zogenaamde disruptieve technologieën en ook onderzoekers van de universiteit van Oxford menen dat de komende twintig jaar zowat de helft van alle jobs geautomatiseerd zullen kunnen worden.

Wel dringende nood aan onderwijshervorming op korte termijn
De enige manier om ook op korte termijn op de arbeidsmarkt de gevolgen van de robotisering draaglijk te maken, ligt volgens specialisten in een hervorming van het onderwijs. Er zal immers een nieuwe generatie van creatievelingen nodig zijn om te kunnen concurreren met computers. Nog meer inspanningen om jongeren te doen kiezen voor de zogenaamde STEM-richtingen lijkt dan ook een noodzaak. Uit het recente rapport Hoger onderwijs in cijfers blijkt immers dat deze richtingen het moeilijk blijven hebben om meer studenten aan te trekken. Onder meer werkgeversfederatie Agoria benadrukt dat de overheid een belangrijke taak heeft om jongeren en hun ouders beter te informeren over de jobmogelijkheden waar deze studierichtingen toe leiden. Het is volgens de federatie echt niet normaal dat we blijven worstelen met het probleem van de knelpuntberoepen. Afgestudeerden uit die richtingen zijn nodig om voort te innoveren en om in staat te zijn om de verregaande robotisering gepaard te laten gaan met de creatie van nieuwe jobs.

Geert Degrande