Scheppen teambuilding events werkelijk die extra band?

Het lijkt voor elk zichzelf respecterend bedrijf een haast verplicht nummer: regelmatig op pad gaan met de medewerkers tijdens een stoere survivaltocht, een zomerse trekking, …. Vraag: zijn die teambuilding bedrijfsuitjes echt wel zo heilzaam voor de teamspirit als management goeroes ons willen laten geloven?

Het moet fun zijn

Je kent mogelijk wel dat moment waarop je baas jou en je collega’s uitnodigt om met z’n allen op een quad door de Ardennen te gaan razen. Een quad? Wat is dat? Op hoge snelheid door de Ardense bossen? Is dat wel safe? Wordt er onderweg wat gegeten? Met een hoofd vol vragen ga je op weg en beland je voor je er erg in hebt in een soort van survivaltocht met aan de eindstreep een grondige analyse van jou en je collega’s door een gespecialiseerd team, gevolgd door een workshop teambuilding. Het lijkt allemaal een behoorlijk opgedrongen en opgefokte toestand, maar jouw baas wil uiteraard op een goed blaadje staan bij zijn baas. Moraal van het verhaal: het moet en zal fun en leerzaam zijn die dag.

Bullshitbingo

Freelancejournaliste en auteur van boek ‘Het ministerie van werkplezier’, Ilse Ceulemans, laat er op haar beurt alvast weinig twijfel over bestaan. Volgens de auteur hebben teambuilding uitjes vaak niet veel meer om het lijf dan wat oppervlakkige opsmuk. “Werkgevers mogen nog zoveel snoepreisjes cadeau doen of hippe kantoormeubelen aankopen, als mensen hun werk niet zinvol vinden, zich niet gewaardeerd voelen of geen autonomie ervaren, zal van dat geluk weinig in huis komen”, zo klinkt het. Met de nodige humor, maar bijzonder duidend, fileert Ceulemans in haar boek dan ook de clichématige bedrijfsdynamiek bevolkt met managers die uit een flatpack Ikea doos lijken te komen en waarmee het perfect bullshitbingo spelen is. Ook het bedrijfsuitje is iets waar ze doorgaans erg op kicken. Denk aan de Britse mockumentary ‘The Office’ met het illustere figuur David Brent.

Planning en overleg

De voorgaande beschrijving moet zowat de nachtmerrie zijn van elke medewerker, maar het kan ook anders. Een geslaagd teambuilding event begint met een consensus binnen het team. Geen opgelegde nummertjes. Wat vinden we leuk? Kunnen we er met z’n allen achter staan en indien niet: kunnen we dan een alternatief bedenken hoe we het wel allemaal leuk zouden vinden? Zo begint het teambuilding event nog voor het begonnen is, met het zoeken naar een consensus in de groep wars van misplaatste egotripperij. Anders krijgt het al snel een artificieel karakter en gaat de bedoeling, de productiviteit en samenhang van de groep boosten, geheel aan zijn doel voorbij. Net als een jaarlijkse vakantie vraagt zo’n teambuilding evenement dan ook om wat planning en overleg met mekaar. Een topdown beslissing is moordend voor de effectiviteit ervan.

Adequaat en doordacht

Het is het dus niet allemaal kommer en kwel met teambuilding events. Het kan wel degelijk het juiste effect sorteren, maar daar zijn een aantal voorwaarden aan verbonden. Eerst en vooral moet het team aan de basis al goed in mekaar zitten. Anders gaan de conflicten al dan niet rechtstreeks worden uitvergroot tijdens zo’n verplicht bedrijfsuitje. Daarnaast zouden bedrijven en bedrijfsleiders ook hoogdringend moeten leren dat teambuilding vooral draait rond het aanhalen van de banden tussen de teamleden. Vaak schiet dit soort opgelegde teambuilding events op dat vlak echter hun doel ver voorbij door een gebrekkig inzicht. Bedrijfsleiders willen hun medewerkers dichter bij mekaar brengen om hen zo op een productievere manier te leren samenwerken, kennis te delen en een hogere succesfactor voor het bedrijf as such te garanderen. Het heeft in die optiek echter geen enkele zin om teams te engageren in activiteiten die eerder competitief zijn van aard zoals bijvoorbeeld een survival trekking of wilde quadtocht waar er al snel individuen zullen zijn die willen laten zien dat zij uit een ander hout zijn gesneden dan de groep. Dat werkt immers contraproductief. Teambuilding? Ja, maar met een adequate en doordachte insteek die het team versterkt en het niet (verder) verdeelt.

Pascal Dewulf