De paradox van de vrouwelijke tevreden werknemer

De loonkloof tussen mannen en vrouwen is een hardnekkig pijnpunt. Toch blijkt uit onderzoek dat vrouwen – ondanks dat ze minder verdienen – gelukkiger zijn op hun werk. “Het negatief verschil in loon vertaalt zich niet noodzakelijk in een lagere werktevredenheid”, vertelt professor toegepaste econometrie Sunčica Vujić (UAntwerpen).

Binnen het traditionele gezin heeft de vader meestal een hoger inkomen, toch zijn het de moeders die meer tevreden zijn met hun job. De loonkloof tussen man en vrouw gaapt, toch geven vrouwen in onderzoeken vaker aan gelukkiger te zijn op hun werk. “In de wetenschappelijke literatuur is daar een naam voor: de paradox van de vrouwelijke tevreden werknemer”, vertelt professor toegepaste econometrie Sunčica Vujić (UAntwerpen). “Het negatief verschil in loon vertaalt zich niet noodzakelijk in een lagere werktevredenheid.”

Jobinhoud

Hoe valt die tegenstelling dan te verklaren? Eerder onderzoek wees al in de richting van de jobinhoud. “Vrouwen zullen gemakkelijker voor een beroep kiezen dat aansluit bij hun persoonlijke voorkeuren. Bij mannen wegen elementen als aanzien en loon zwaarder door bij die beslissing”, aldus de professor. Maar dat blijkt niet alles te zijn.

Rol binnen het gezin

“We vermoedden dat ook hun rol als moeder binnen het gezin meespeelde. In gezinnen waarbinnen de ene partner een relatief hoger inkomen heeft, kiest de andere – meestal de moeder – er vaker voor om een minder veeleisende job uit te oefenen. Het gaat om werk met glijdende uren, kortere pendeltijden, thuiswerk …” Een internationaal team van wetenschappers probeerde dit vermoeden te staven en vond een nieuwe verklaring voor die schijnbare tegenstelling. Moeders kiezen voor een minder veeleisende job om zo hun gezin beter te ondersteunen. Ze achten loon daardoor minder belangrijk en kiezen doelbewust voor een baan die gemakkelijker te combineren valt met het zorgen voor de kinderen. Die keuze vertaalt zich in een groter gevoel van werktevredenheid”, gaat Sunčica Vujić verder.

Traditionele gezinnen

Professor Vujić: “Die trend tekende zich enkel duidelijk af bij moeders in eerder traditionele gezinnen. Daar is de taakverdeling binnen het huishouden duidelijk opgesplitst in functie van de inkomens van de partners. De kostwinner kiest voor de beter betaalde baan, terwijl de tweede verdiener – statistisch gezien vaker vrouwen – zich meer toelegt op de zorgtaken.”  Bij alleenstaanden, kinderloze koppels en koppels met een minder traditionele rolverdeling merkten de wetenschappers geen duidelijke genderverschillen in werktevredenheid. “Het toont hoe bepalend gezinsbeslissingen zijn voor de tevredenheid van werknemers”, vult Vujić aan.

Kinderwens

Ook een kinderwens kan de loopbaankeuzes van toekomstige moeders – en dus hun werktevredenheid – beïnvloeden. “Dat weten we uit een wetenschappelijke studie uit Frankrijk, die zich toespitste op de medische sector”, vertelt Vujić. “De onderzoekers stelden vast dat vrouwen die graag kinderen wilden, hun carrière daar al bij voorbaat op afstemden. Zo kozen ook zij eerder voor een job die gemakkelijker te combineren viel met het moederschap.”

Mieke Vercruijsse