Spanning op de arbeidsmarkt

Op de arbeidsmarkt wisselen vraag en aanbod elkaar in een snel tempo af. Dagelijks melden werkgevers hun nieuwe vacatures en vinden werkzoekenden een leuke baan in openstaande werkaanbiedingen. Maar er zijn beroepen waarvoor het opvallend moeilijker is om de geknipte kandidaat voor een vacature te vinden.

Voor wat we knelpuntberoepen noemen, moeten we dus meer uit de kast halen om de match tussen vraag en aanbod te realiseren. Jaarlijks publiceert VDAB een lijst van beroepen die tot de knelpunten worden gerekend. Globaal genomen zijn er 3 belangrijke factoren voor het ontstaan van die knelpunten:

1. Er zijn niet voldoende mensen beschikbaar voor het beroep.

Dat komt omdat het beroep niet meer wordt aangeleerd of er te weinig mensen afstuderen in dat beroep. Denken we maar aan de bakkers en slagers, die nog erg moeilijk te vinden zijn omdat er erg weinig schoolverlaters zijn. Ook voorheel wat bouwberoepen, ICT- en technische beroepen zijn er onvoldoende mensen beschikbaar om vacatures te vullen.

2. Er zijn niet voldoende mensen op de arbeidsmarkt die over voldoende kennis en ervaring beschikken

Nieuwe technieken en hogere beroepseisen die onze hedendaagse arbeidsmarkt met zich meebrengen, maken het moeilijk om mensen te vinden die direct inzetbaar zijn. De meer technische beroepen maken een groot onderdeel van deze knelpuntberoepen uit, maar ook beroepen in de business support vinden we hier terug.

3. Er zijn voldoende mensen op de arbeidsmarkt, maar door de bijzondere werkomstandigheden aarzelen mensen om in het beroep te stappen

Denken we maar aan horecaberoepen waar vaak avond- en weekendwerk gevraagd wordt. Ook veel zorgberoepen en onderhoudsfuncties vragen soms erg flexibele werktijden.

In heel wat gevallen is er een combinatie van verschillende factoren die het knelpuntkarakter van een beroep nog versterken. Je vindt de hele studie knelpuntberoepen van VDAB op www.vdab.be/trends/vacatureanalyse. VDAB en andere opleiders bieden ruime mogelijkheden aan om zo’n knelpuntberoep te leren. En in sommige gevallen kun je van RVA een vrijstelling krijgen om zo’n opleiding te volgen. Kijk op hun website voor meer info.

Knelpuntberoepen in cijfers

5,6

Om de krapte op de arbeidsmarkt te meten, werkt VDAB met een ‘spanningsindicator’. Die geeft de verhouding tussen het aantal werkzoekenden en het aantal openstaande vacatures. Een lage spanningsindicator geeft globaal aan dat er weinig werkzoekenden zijn voor de openstaande vacatures. Begin 2015 klokt de spanningsindicator af op 5,6. Dat betekende een lichte daling vergeleken met de 2 voorgaande jaren, wat er op wijst dat we evolueren naar een iets krappere arbeidsmarkt.

75

Vacatures voor knelpuntberoepen invullen, loopt om uiteenlopende redenen niet altijd van een leien dakje. Toch slaagt VDAB er in om uiteindelijk voor 3 op de 4 vacatures in knelpuntberoepen een oplossing te bieden en een match tussen vraag en aanbod te realiseren. Bij jobs voor niet-knelpuntberoepen loopt de succesratio op tot 86%.

5.333

Afgelopen jaar noteerde VDAB 5.333 vacatures voor boekhouders en gespecialiseerde administratieve medewerkers. De knelpuntberoepen in die richtingen ontstaan vooral omdat mensen over onvoldoende vaardigheden beschikken. Dikwijls op het vlak van de snel evoluerende bureauticapakketten waar bedrijven vandaag de dag gebruik van maken. In zijn opleidingen business support introduceerde VDAB daarom doorgedreven opleidingen in bureautica, die door cursisten eerst in een leerbedrijf worden toegepast. Zo kunnen ze er ook in hun job vlot mee overweg.