Verpleegkundige: nummer 1 knelpuntberoep in Vlaanderen

In zijn studie knelpuntberoepen van de Vlaamse arbeidsmarkt noteerde VDAB voor het vijfde jaar op rij het beroep van verpleegkundige als een van de meest prangende knelpuntberoepen in Vlaanderen. Sinds 2016 zijn de verpleegkundigen niet meer weg te denken uit de top 10 van de beroepen waarvoor het bijzonder moeilijk is om geschikte mensen te vinden.

Verpleegkundige is een van de zwaarste knelpuntberoepen. De problematiek verschilt volgens werkveld. Woon-zorgcentra hebben het lastig om kandidaten te vinden, net zoals de diensten voor thuisverpleegkunde. Allebei rekruteren ze vooral HBO5-verpleegkundigen. Ziekenhuizen mikken vooral op bachelors. De arbeidsreserve van verpleegkundigen is zeer klein: er zijn weinig werkzoekenden en de verpleegkundigen die bewust kiezen voor deeltijds werk houden vast aan die keuze. De vergrijzing van de maatschappij verhoogt de vraag naar zorg en veel werknemers in de sector gaan binnenkort met pensioen.

Verschillende oorzaken

Door de concurrentie met de STEM-richtingen zakt het aantal inschrijvingen in de scholen voor verpleegkundigen. Migratie wordt naar voren geschoven als piste om de kwantitatieve tekorten te milderen. De arbeidsomstandigheden zoals de hoge fysieke en psychische arbeidsbelasting, die vooral tijdens de pieken in de coronapandemie heel erg duidelijk werden, droegen ongetwijfeld bij aan de moeilijke werving van nieuwe mensen. Het eventuele weekend- en avondwerk en de onregelmatige uurroosters zijn een andere oorzaak voor het knelpunt.

Arbeidsmarkt onder spanning

De mediaan van de spanningsindicator, die de krapte op de arbeidsmarkt meet, staat voor de hele Vlaamse arbeidsmarkt op 5. De spanningsindicator drukt het aantal beschikbare werkzoekenden uit per openstaande vacature. Op de volledige arbeidsmarkt waren er dus vijf werkzoekenden beschikbaar per openstaande vacature. Voor verpleegkundigen bedroeg die spanningsindicator nauwelijks 0,37, wat betekent dat er dus voor elke verpleegkundige die beschikbaar is op de arbeidsmarkt ongeveer 3 vacatures openstaan.

VDAB ontwikkelde een heel netwerk van partners waarmee het voor verschillende zorgberoepen opleidingen organiseert voor mensen die een job in de zorgsector willen uitvoeren. Tijdens de opleidingen is de link met het werkveld heel groot en er wordt ook volop ingezet op stages. Die sterke link met het werkveld heeft een positief effect op het aantal mensen dat werk vindt.