Efficiënt samenwerken met een collega met gehoorverlies

Werken met een gehoorbeperking kan een behoorlijke uitdaging zijn. Stel je even in de plaats van die collega met gehoorproblemen. Gehoorverlies heeft een grote impact op je identiteit, werk en gemoed. Gelukkig ben jij er om te helpen. En dat kan op een makkelijke manier.

Gehoorverlies situeert zich op verschillende niveaus. Het kan zijn dat een collega moeite heeft met het horen van hoge of lage tonen. Of dat die collega minder decibels opvangt. In de praktijk kan dat betekenen dat de collega in kwestie jou bijvoorbeeld heel moeilijk verstaat wanneer je fluistert of gewoon zacht praat. Gehoorproblemen hebben doorgaans ook weinig te maken met leeftijd. Het kan immers perfect dat ook een jonge collega moeite heeft om dingen helemaal correct te horen.

Geluidsprikkels

Ervaringsdeskundige Maajke Callebert bevestigt dit: “De groep van slechthorenden is groter dan je denkt. Volgens de Wereldgezondheidsorganisatie lijdt wereldwijd 1 op de 10 personen aan gehoorverlies. En we zien een stijgende trend. De kans dat je iemand met verminderd gehoor tegenkomt is best groot.” Volgens Maaike bestaat er nog veel onwetendheid over gehoorverlies en wat het met je (ook op de werkplek) doet. Maajke Callebert: “Als slechthorende heb je het vooral moeilijk in groep of als er omgevingsgeluid is. Denk maar aan de werkvloer of een vergadering. Je krijgt dan veel geluidsprikkels binnen en je moet je goed concentreren om de spraak eruit te halen of om zinnen die je niet begrijpt zelf in te vullen. Dit noemen we ‘luisterinspanning’. Gevolg? Op het einde van de werkdag ben je heel moe.

Emotionele gevolgen

Volgens Maajke zijn er daarnaast ook emotionele gevolgen. Zo kan je je sneller uitgesloten voelen omdat je gesprekken niet kan volgen, niet kan meelachen met collega’s of omdat gezellig kletsen aan de koffiemachine een heuse uitdaging wordt. Verminderd gehoor maakt je ook onzeker omdat je constant twijfelt of je het wel goed begrepen hebt of vragen moet stellen. Dat kan heel frustrerend zijn. Tot slot zijn er ook nog lichamelijke klachten die aan gehoorverlies gelinkt kunnen worden zoals tinnitus, hoofdpijn, evenwichtsstoornissen…”

Geen tovermiddel

Een hoortoestel is een grote hulp, maar helaas geen tovermiddel. Dit zijn alvast een aantal tips om je collega’s met een gehoorbeperking een hart onder de riem te steken:

• Praat niet door elkaar als je in groep (of in meeting) bent. Geef de collega in kwestie voldoende ruimte om zich uit te drukken.
• Wil je het over iets hebben, omschrijf dan voorafgaand in een paar kernwoorden/kernbegrippen waar je het over wil hebben. Zo creëer je context en dat maakt het eigenlijke gesprek een stuk makkelijker.
• Geef je een presentatie? Zorg dan voor visuele ondersteuning. Dat maakt het trouwens voor iedereen makkelijker om te volgen en op dezelfde lijn te blijven. Een powerpointpresentatie bijvoorbeeld. Die fungeert dan als ankerpunt waardoor ook de collega met verminderd gehoor onduidelijke (auditieve) info zelf verder kan invullen.
• Praat trager, verhoog je stemvolume een beetje en articuleer voldoende. Maar overdrijf niet. Probeer het op een natuurlijke manier te doen.
• Maak steevast oogcontact wanneer je spreekt. Dan gaat het geluid van je stem recht vooruit en kan de collega in kwestie ook de bewegingen van je mond observeren. En jouw non-verbale (jouw lichaamshouding of -bewegingen) communicatie waarnemen.
• Vermijd stoorzenders als klikkende pennen, gefriemel van A4’tjes, geschuifel met meubilair…
• Laat de collega in kwestie plaatsnemen waar dat het best past. Mensen met een gehoorbeperking horen soms prima aan één zijde, maar minder aan een andere zijde.
• Wees alert voor signalen waaruit blijkt dat de collega in kwestie niet meer mee is of gewoon afhaakt. Herformuleer dan wat je hebt gezegd.

Pascal Dewulf

Bron: VDAB.be