Vier lange werkdagen om één dag vrij te hebben: goed idee?

Het gebeurt steeds vaker: mensen die vier lange(re) werkdagen aan de slag zijn om dan één dag vrij te hebben. Klinkt verleidelijk, maar is het dat ook?

Vrijheid en flexibiliteit

De vierdaagse werkweek is een maatregel die werknemers en bedrijven meer flexibiliteit en vrijheid wil geven over de invulling van hun tijd. Zo zou de nieuwe regeling de balans tussen werk en privéleven en het welzijn van medewerkers kunnen verbeteren. De federale regering vermoedt dat zo’n regeling een positieve impact heeft op de levenskwaliteit van de werknemer. Bovendien kan zo’n regeling een alternatief bieden voor medewerkers die anders misschien voor loopbaanonderbreking kiezen. Beleidsmakers gaan ervan uit dat langdurige afwezigheid van medewerkers een grote(re) impact heeft op bedrijven. De vierdaagse werkweek zou er in die optiek kunnen voor zorgen dat medewerkers hun voltijdse arbeidsregime aanhouden en op dezelfde manier beschikbaar blijven voor de onderneming. Uiteindelijke doel: meer mensen aan het werk krijgen en houden.

Mentaal welzijn

Een voltijdse job presteren in vier lange(re) werkdagen per week in plaats van vijf korte(re)? In sommige organisaties kon het al, maar door de recente arbeidsdeal krijgt elke medewerker het recht om in de toekomst zo’n arbeidsregime aan te vragen. Concreet kan bijvoorbeeld een werkweek van 38 uren opgesplitst worden in 4 langere dagen van 9,5 uren in plaats van 5 kortere dagen van 7,6 uren. Voor eeuwig en altijd verlengde weekends aan mekaar rijgen: dat klinkt helemaal goed, toch? Volgens professor Stijn Baert (UGent) is de wetenschappelijke wereld echter eerder verdeeld over het idee. Die langere werkdagen zouden immers kunnen leiden tot minder productiviteit, minder concentratie en een verlaagd gevoel van welzijn. Gevolg is dan vaak dat die extra vrije dag vooral wordt gebruikt om weer op krachten te komen.

Wel of niet, dat hangt ervan af

Goed, die nieuwe maatregel uit de arbeidsdeal ziet er in de praktijk in principe dus als volgt uit: wanneer je niet meer dan 38 uur effectief per week werkt dan kan je, indien je je normale voltijdse prestaties wil verrichten gedurende 4 dagen per week, zowat 9, 5 uur per dag werken om zo de voltijdse tewerkstelling van 38 uur op 4 dagen te bereiken. Opgelet, jouw baas kan jou dat gewijzigde werkregime niet zomaar toekennen omdat hij jou een toffe knul/meid vindt. Indien die vierdaagse werkweek nog niet is geofficialiseerd binnen het bedrijf waar je aan de slag bent, moet er immers eerst nog worden gemorreld met arbeidsreglementen, cao’s en wat nog meer.

Geen vanzelfsprekend privilege

Indien de vierdaagse werkweek nog niet officieel in voege is in jouw bedrijf, kan je de vraag vooralsnog stellen om te gaan voor een werkweek van vier dagen. Dat doe je met een verzoek aan je baas. Zo kan die vierdaagse werkweek dan toch worden toegekend voor een (telkens hernieuwbare) periode van zes maanden. Komen jullie tot een akkoord dan moet daarvan een schriftelijke overeenkomst zijn met daarin minstens: begin- en einddatum (max. 6 maanden), aanvang en einde van de arbeidsdag en tijdstip en duur van de rusttijden. Ben je in twijfel over wat (niet) kan? Vraag het dan na bij je baas of bij het personeelsdepartement. Het is dus geen vanzelfsprekend privilege dat je naar eigen smaak kan opeisen.

Pascal Dewulf