Kan men je als sollicitant vragen om een praktische proef te doen?

Werkgevers vragen aan sollicitanten wel eens om een praktische proef te doen. Hoe ver mag de werkgever daarin gaan? Wat zijn je rechten als de grenzen niet worden nageleefd?

Bij het solliciteren voor de functie van secretaresse vraagt de kandidaat-werkgever aan de sollicitant om een aantal brieven te typen of een aantal zaken te klasseren. Of een restauranthouder vraagt aan een kandidaat-kok om een dag mee te draaien in de keuken. Is dat toegelaten?

Het is toegelaten

Een werkgever hoeft zich bij een sollicitatie niet te beperken tot alleen maar een sollicitatiegesprek. Hij kan de sollicitanten bijvoorbeeld ook kennistests en psychologische testen laten afleggen. Bovendien kan hij vragen dat de kandidaten een praktisch proef doen. Op die manier kan hij nagaan of de kandidaat wel de vereiste praktische vaardigheden heeft voor de functie.

Voor het uitvoeren van deze praktische proef moet de werkgever de sollicitant niet betalen. Moest je als sollicitant kosten doen voor het kunnen doen van de proef, dan kan je wel vragen dat de werkgever je daarvoor vergoedt.

Binnen bepaalde grenzen

Toch betekent dit niet dat alles zo maar is toegelaten. De praktische proef die een werkgever aan sollicitanten mag laten doen, moet voldoen aan een aantal grenzen. Hij mag niet verder gaan dan nodig om de bekwaamheid van de sollicitant te testen. Het kan dus niet de bedoeling zijn alleen maar gratis arbeidsprestaties na te streven.

Het zou overigens niet de eerste keer zijn dat een rechter oordeelt dat de proef te ver gaat. Zo werd bijvoorbeeld al geoordeeld dat een werkgever die een mecanicien zocht te ver ging door een kandidaat meerdere machines te laten repareren. Ook een sollicitante die apothekersassistente wilde worden en twee dagen en een half moest meedraaien in de apotheek vocht met succes de proef aan.

En anders?

Gaat de praktische proef te ver dan kan je argumenteren dat er een arbeidsovereenkomst ontstond. Je kan dan vragen dat de werkgever je voor de arbeidsprestatie betaalt. Je kan eventueel ook een opzegvergoeding van hem vragen.

Jan Roodhooft, advocaat