5 dingen die je moet weten over loonindexering

Het leven wordt alsmaar duurder. Daarom werd de loonindexering bedacht. Die zorgt ervoor dat je loon gelijke tred houdt met de globale stijging van de prijzen van eten, drinken, poetsproducten en dies meer. Deze vijf zaken moet je alvast weten over die loonindexering.

Loonindexering is geen loonsverhoging

Nu ja, technisch gezien wel. Je krijgt door een loonindexering effectief meer geld op je rekening, maar toch is het een broekzak-vestzakoperatie. Zie het zo: wanneer je dingen wil kopen, zal je wat je met 100 euro aan het begin van 2019 kocht, aan het eind van 2019 met dezelfde 100 euro nog maar 98 euro aan goederen kunnen kopen. Daarvoor is er dus die loonindexering.

Afhankelijk van het paritair comité

Als werknemer val je in principe onder een zogenaamd paritair comité. Een paritair comité is een overlegorgaan tussen werkgevers en werknemers, voornamelijk voor het onderhandelen van de collectieve arbeidsovereenkomst. Je hebt er tientallen van: textiel, garagebedrijf, kleinhandel, voedingswaren, … Om een idee te geven: ruim een kwart van de Belgische bedienden valt onder paritair comité 200. Val ook jij hieronder (je kan dat verifiëren in het arbeidsreglement)? Dan kon je aan het begin van 2019 rekenen op een loonindexering van 2,17%. Niet mis, toch?

Niet iedereen gelijk

De loonindexering is niet voor iedereen gelijk en is niet op dezelfde manier van toepassing voor alle werknemers of ontvangers van sociale uitkeringen. Ook is het zo dat alles afhangt van het paritair comité waar jij -en bij uitbreiding het bedrijf waar je aan de slag bent- onder valt. Om te weten of jouw loon geïndexeerd wordt, moet je dus eerst weten tot welk paritair comité je (bedrijf) behoort. Binnen een bedrijf vallen arbeiders en bedienden bovendien vaak onder een ander paritair comité. Er kunnen dus andere regels gelden voor de loonindexering in één en hetzelfde bedrijf.

Niet (altijd) wettelijk vastgelegd

Loonindexering is in de privésector niet wettelijk vastgelegd. Wel bindend is de wet van 5 december 1968 die handelt over de collectieve arbeidsovereenkomsten (cao) en de paritaire comités. Die cao bepaalt hoe de aanpassing van de lonen plaatsvindt: met vaste tussenpozen of wanneer de spilindex wordt overschreden. Ook het moment van de aanpassing en de grootte van de aanpassing worden bepaald in die cao. En zoals je nu wel weet, speelt ook het paritair comité waaronder je valt een belangrijke rol.

Consumptieindex (gezondheidsindex) is bepalend

Of er überhaupt een loonindexering kan plaatsvinden, wordt bepaald door de consumptie-index (gezondheidsindex). Wanneer het prijspeil stijgt, is er sprake van inflatie. Dat betekent dat je minder kan kopen voor hetzelfde geld. Voor die consumptie-index stelde de overheid een boodschappenkorf samen met daarin 518 producten met daarin wegwerpluiers, rijsttaart, medicijnen tot zelfs een mp3-speler. Die korf bepaal hoe het loopt met de consumptie-index en dus ook de loonindexering.

Pascal Dewulf